Jongens en meisjes nu helemaal gescheiden?
Wim Kuiper, voorzitter van de Besturenraad, roept op om scholen te laten experimenten met gescheiden lessen voor jongens en meisjes. Volgens Kuiper ontwikkelen de hersenen van jongens en meisjes zich verschillend. Zo zouden jongens meer structuur nodig hebben en beter zijn in ruimtelijk denken, waar meisjes het beter doen in taal en goed zijn in zelfstandig samenwerken. Hier zijn sterke wetenschappelijke aanwijzingen voor. Hieruit concludeert Kuiper dat jongens en meisjes een verschillende onderwijsstijl nodig hebben, dit kan het beste vertaald worden in: gescheiden lessen. 1 Maar zijn gescheiden lessen wel echt dé oplossing?
Het verschil van sekse wordt voorgesteld als de grote boosdoener voor de verschillen in prestaties in het onderwijs. Maar er zijn nog vele andere verschillen tussen jongens en meisjes, maar ook tussen jongens alleen. Denk eens aan de sociaaleconomische status of de etnische herkomst. En natuurlijk ook van toepassing is, niet alle jongens zijn hetzelfde. Niet alle jongens zijn even ‘slim’. De ene jongen haalt betere cijfers of leert sneller dan de andere jongen. Dit probleem verdwijnt niet door jongens van meisjes te scheiden.
Tegenwoordig wordt er in de gemengde klassen ook al een ‘scheiding’ gemaakt tussen de leerlingen. De leerlingen die betere cijfers halen, hebben minder aandacht nodig dan de leerlingen die minder goed presteren. De groep die minder presteert, krijgt meer aandacht in de vorm van aparte uitleg en aparte opdrachten. Door dit punt nog meer te versterken zou de achterstand van jongens ook ingehaald kunnen worden. En uit eigen ervaring weet ik ook dat in deze aparte groep van ‘minder presteerders’ ook meisjes zitten. Hieruit kan men concluderen dat niet alleen jongens een achterstand hebben in de gemengde klassen.
Het feit dat meisjes goed kunnen samenwerken, zou juist voordelig kunnen zijn voor jongens.2 In gemengde klassen bestaat de mogelijkheid om jongens met meisjes te laten samenwerken. Door deze samenwerking te stimuleren, kunnen de verschillende seksen juist van elkaar profiteren. Jongens kunnen helpen met hun goede ruimtelijk inzicht, de meisjes met hun taalvaardigheid en hun manier van werken.
Als jongens van meisjes gescheiden worden, wordt het samenwerken met elkaar lastig.
Het idee bestaat dat jongens meestal niet goed kunnen samenwerken. De kans bestaat dat in een klas vol jongens, er nooit samengewerkt gaat worden. Als dit nooit gebeurd, leren jongens dit ook nooit.
Tot nu toe werd er alleen maar gesproken over de lessen en zo goed mogelijke cijfers behalen. Maar op school gaat het niet alleen om rekenen en taal. Een ander, niet geheel onbelangrijk punt, is de sociale ontwikkeling van de jongeren. Het is heel belangrijk voor de leerlingen te leren omgaan met zowel meisjes en jongens. Door jongens en meisjes van elkaar te scheiden wordt dit punt belemmerd, waardoor deze vaardigheid niet genoeg ontwikkeld wordt. Dit kan gevolgen hebben voor de toekomst. Iedereen komt later in aanmerking met het andere geslacht, bijvoorbeeld met werk.
En een ander belangrijk sociaal punt bij jongens is, dat zij de drang hebben om beter te presteren dan anderen, zeker bij meisjes.3 Jongens zijn graag beter dan meisjes op schoolgebied, of andere gebieden. Als zij dit niet meer kunnen uiten, als gevolg van de gescheiden lessen, kan dit tot ander (negatief) gedrag leiden.
Kortom, gescheiden lessen is geen oplossing om verschillen van jongens en meisjes in het onderwijs te voorkomen.